Орос хэлэн дэх Монголоос зээлсэн үгсийн тухай

Орос хэлэн дэх Монголоос зээлсэн үгсийн тухай

Оросын "Asia Russia Daily" цахим сэтгүүл хэл шинжлэлийн сэдвээр нэгэн сонирхолтой нийтлэлийг уншигчдын хүртээл болгосон байна. Тус нийтлэл дээр орчин үеийн орос хэлэнд байдаг монгол гаралтай үгсийг жагсааж, гарал үүсэл, илэрхийлэх утга, орж ирсэн түүхийг нь сонирхолтой байдлаар тайлбарлажээ. Ингээд та бүхэнд тус нийтлэлийг орчуулан хүргэж байна.

Хэл гэдэг нь биологийн хувьсалтай адил цаг минут тутамд өөрчлөгдөж, шинэчлэгдэн хөгжиж байдаг зүйл тул аливаа нэгэн хэл хаана мөхөж үгүй болсон, эсвэл хаана бүрэлдэн буй болсныг тогтооход маш хэцүү байдаг. Тиймээс бид нэг хэлийг нөгөө хэлнээс эрт үүссэн гээд шуудхан тогтоочхож болохгүй. Харин хүн төрөлхтөн үүсэхэд бүх хэлнүүд бас зэрэг үүссэн гэж тодорхойлох нь зүйтэй. 

Оросын түүхэнд монголчуудын үлдээсэн зүйл гэвэл зөвхөн байлдан дагуулалт биш, тэдний хэл бас мөрөө үлдээжээ.  Орчин цагийн оросууд яриандаа 13-р зууны үеийн монгол цэргүүдээс зээлсэн цөөнгүй үгсийг ашиглаж байна. 

Жишээлбэл, монголчууд өөрсдийн зэвсгээ "мэс" гэж нэрлэдэг байсан тул эртний оросууд тэрхүү үгийг өөриймшүүлэн "меч" (илд) хэмээх үгийг бий болгожээ. Эрэлхэг дайчныг илэрхийлдэг "богатырь" хэмээх үг мөн л монголчуудаас гаралтай. Монголд "Баатар" гэсэн нэртэй эрчүүд олон бий. 

Түүнчлэн анагаах ухааны салбарт монгол хэлний мөр бас бий. Тухайлбал бариа засал хийдэг хүн, домч зэргийг монголчууд "бариач" гэдэг байж. Энэ үг тухайн үеийн оросуудад таалагдсан бололтой, өдгөө дэлхийн хамгийн хүндтэй мэргэжлүүдийн нэгийг "врач" (эмч) хэмээн нэрлэж байна. Мөн Алтан Ордны улсын үеэс ардууд зарим гэрийн тэжээмэл амьтдаа өөрөөр дуудаж эхэлжээ. Ийнхүү муурын зөөлөн дуугарахыг "муркой" (монгол хэлний "муур"), үхэр сүргийн тэргүүлэгчийг "бык" ("бух" гэсэн үгнээс гаралтай) хэмээн нэрлэх болсон байна. 

Зээлсэн үгний жагсаалт "Бог" (бурхан, богд), "вошь" (бөөс), "письмена" (бичээс) , "бомба" (бөмбөг), "бурлак" (барлаг), "пачка" (багц), "караул" (харуул), "палач" (алаач, зандалчин), "коченеть" (хөших), "еда" (идээ), "захолустье" (захын нутаг) гэх мэтээр цааш үргэлжлэнэ. 

харуул = караул (оросоор харгалзагч, хамгаалагчийг хэлдэг)

засуул = есаул (козакийн армид байсан цолны нэр)

хонуур = конура (оросоор нохойн хэвтэр, хороог ингэж хэлнэ)

түлхэх = толкать 

тэрэг = телега

идээ = еда

бичи, бичих = пиши (писать) 

бөөс = вошь

балмад =  баламут (болгоомжгүй, балмад гэсэн үг)

барлаг = бурлак (зарц, барлаг)

алаач = палач (цаазаар авагч, зандалчин)

хаалга =  Калуга хот

Шар дов = Саратов хот

54
таалагдаж байна

9
таалагдахгүй байна

Холбоотой мэдээлэл Бүгдийг үзэх

Сэтгэгдэл (-)

АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд манай сайт хариуцлага хүлээхгүй болно. Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү!
0/1000
  • Зочин ×
    Хариулах ({[{ cmmnt.children.length }]})
    0/1000
    • Зочин {[{ childComment.ip_address }]} ×
      {[{ childComment.text }]}
      {[{ childComment.dislike_count }]}
    • Бусад сэтгэгдэл ()
  • Бусад сэтгэгдэл ()

Дуртай төрөл

Н.Ганибал: : “Эрдэнэс Баянбогд” бол стратегийн ач холбогдолтой орд учир УИХ-аар хэлэлцэх ёстой

2024-04-04

Эрдэнэт үйлдвэрийн ажилтнуудад энэ оны 06-р сарын 30 хүртэл хугацаанд орон сууцны ипотекийн зээлийг 3 хувийн хүүтэй олгохоор тохиролцлоо

2024-03-27

Орос, Хятад руу шинэ хоолой барихад Европ тусална

2022-04-01

10 жил гацсан уул уурхайн биржийн хууль батлагдах уу?

2022-01-12

Жилберто Верас: Монгол боксчид дэлхийд хүчтэй өрсөлдөгч

2022-03-31

Э.Цэндбаатар: Бүх бүсийг нь авна. Хоёрдугаар сард дахин тулаантай

2021-12-26

Бөхчүүд нэгдсэн стандартын зодог шуудаг, малгай өмсдөг болно

2021-12-20

Гавьяат тамирчин М.Анхцэцэг 2021 оны Дэлхийн аварга боллоо

2021-12-17
10:10

Санхүүгийн Эрх Чөлөөнд Хүрэх Хэцүү Биш!

2024-04-12
5:42

Гудамжны хоолыг хөгжүүлэхэд төрийн агентлагуудын уялдаа хэрэгтэй

2022-05-09
4:41

Монголын анхны газрын тос боловсруулах үйлдвэр

2022-05-05
4:37

Колумби улс энэ долоо хоногт нэг сая орчим Венесуэлийн цагаачдад түр эрх зүйн статус санал болгоно

2022-05-03

Н.Өнөрцэцэг: Миний эсрэг энэ бүх асуудлын ард Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх байна гэж хардаж байна

2023-12-02

Уилл Смитийн эхнэр түүний араар тавьсан тухай телевизийн шууд эфирээр өөрт нь хэлэхийг дэлхий нийтээрээ харсан...

2022-04-18

Циркээ авъя аа...

2022-04-04

Б.Жаргалсайхан: Цөмийн дайнд цөмөөрөө үхнэ шүү...

2022-04-01

Х.Нямбаатар: БОАЖЯ-аас олгосон бүх газрыг нийслэлийн мэдэлд шилжүүлэх хуулийн төсөл

2024-04-11

Шүүхээс Н.Өнөрцэцэгийн сэтгүүлчээр ажиллах эрхийг хязгаарласан шийдвэрийг давж заалдах шүүх хурал боллоо

2024-04-09

Х.Нямбаатар: С.Мөнхжаргал гэдэг лут том этгээд байна... Бид бульдозертой очиж хашааг чинь цөмөлж зам гаргана шүү‼️

2024-03-27

Д.Наранбаатар: М.Энхболдыг эхнэрийнх нь хамт АТГ-т шалгуулна

2024-03-27

Аз жаргалтай наслахад ямар хүчин зүйл нөлөөлдөг вэ сэдвээр багш, судлаач О.Саранчулуунтай ярилцав

2024-04-11

Диплом Подкаст: TomYo-ийн Стратеги хариуцсан захирал О. Энхжин

2021-06-23

"Zolo Show" подкаст - Ц. Баяр (TUUH.MN)

2021-06-14

Маркетинг Подкаст - МИШЭЭЛ СИТИ төслийн ахлах, Бизнес хөгжлийн захирал Ц. Будхүү

2021-06-11

ТАНИЛЦ: ГАЗНААС ҮҮДЭЛТЭЙ ГАЗРЫН НАЙМААНЫ “ДЭЛБЭРЭЛТ”-Д ТҮРҮҮЛЖ ӨРТӨХ ТӨРИЙН ТОМЧУУД

2024-01-29

БНСУ хүн амынхаа 70 хувийг 10 дугаар сар гэхэд бүрэн вакцинжуулна

2021-08-15

CAAK ӨНЦӨГ: Сэтгэл гутрал хэмээх бидний чимээгүй дайсан

2021-05-19

CAAK ӨНЦӨГ: Орос болон барууны орнуудын вакцины ялгаа юу вэ?

2021-05-12

Р.Дарханбаяр - Дотоод, гадаадын хөрөнгийн зах зээлд хэрхэн оролцох вэ?

2022-03-31

ХААН Банк “Хадгалаад аял” урамшуулалт аянаа зарлалаа

2022-03-31

Redmi брэндийн гар утсаа хөнгөлөлттэй зээлээр худалдан авах боломжтой боллоо

2022-03-31

Голомт банкнаас дараах тендерийн сонгон шалгаруулалтыг зарлаж байна

2022-03-31

ЕБС-ийн сурагчдын амралт ирэх даваа гаригаас эхэлнэ

2022-04-01

Монгол, Оросын оюутан солилцоог нэмэгдүүлнэ

2021-12-18

"Манай улс цээжлэх, давтах гэсэн доод эрэмбийн мэдлэг түгээж байгаа нь хамгийн том учир дутагдал"

2021-11-29

Б.Атар-Эрдэнэ: Бид гадаадад байгаа 2000 хүүхдэд монгол хэлний хичээл заасан

2021-11-29

ЭМЯ: Коронавируст халдварын 47, орон нутагт 36 тохиолдол батлагдлаа

2022-04-02

ЭМЯ: Ковидын 127 тохиолдол бүртгэгдэв

2022-04-01

ЭМЯ: Ковидын 112 тохиолдол бүртгэгдэв

2022-03-31

ЭМЯ: Улаанбаатарт 52, орон нутагт 33 тохиолдол батлагдав

2022-03-30

Хүний амьдралын эхний 7 жил ирээдүйд хэн болохыг тодорхойлдог

2021-10-30

Өсвөр насныхны сэтгэл гутралын зонхилох шалтгааныг гэр бүлийн зөрчил тэргүүлж байна

2021-10-28

Таны хүүгийн оюуны чадавх хадам аавынхтай тань дүйнэ...

2021-09-12

Найзтай болж чаддаггүй хүүхдэд хэрхэн туслах вэ?

2021-09-02

МОНГОЛ ГЕНЕРАЛЫН ӨДӨРТ

2022-04-28

Цагийн өнгө өө гэж...

2022-04-18

Гоёыг хуваалцана...

2022-04-18

Шойгугийн 7 том алдаа

2022-04-04

Либертари Нам УИХ-ын ээлжит сонгуульд АН-тай хамтарч оролцохоо мэдэгдлээ

2024-04-22

Д.Ганбат: Б.Булган өөрөө хэлсэн эсвэл хэлүүлээд байгааг нь мэдэхгүй. Э.Бат-Үүлийг араа даагаарай гэж заналхийлсэн

2024-04-22

Д.Ганбат: Монгол хүүхдүүд дэлхийн хүүхдүүдээс 3.5-4 жил хоцрогдсон байна‼️

2024-04-12

Л.Оюун-Эрдэнэ: Нүглээ нуух гэж гэмгүй хүмүүсийг хэлмэгдүүлчихээд битгий маазраад бай!

2024-04-12

Монгол улсын ерөнхий сайд асан “бохир” мөнгөөр Манхэттэн дүүрэгт тансаг сууцнууд худалдаж авсныг тогтоожээ

2024-03-27

Дэлхийн мэдээ цөөн үгээр 03.26

2024-03-26

Японы хүлэмжийн хийн ялгарал долоо дахь жилдээ дараалан буурчээ

2022-04-16

Польш улс АНУ-ын цөмийн зэвсгийг байрлуулахад бэлэн байна

2022-04-04

МОНГОЛЫН БИЗНЕСИЙН САЛБАР Ц.БААТАРСАЙХАНЫ "ХАЛААСАНД БАЙНА"

2024-04-12

Б.Баярдаваа: Ирэх онуудын эдийн засгийн тогтвортой өсөлтөд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүйн тулд өнөөдөр бодлогын хүүг бууруулж байна

2024-04-11

Н.Учрал: Манай салбарт IT мэргэжилтнүүдийн хомсдол бий болсон‼

2024-04-09

Метро түгжрэл бус хөгжил дагуулна

2024-04-09

Төрийн эрх мэдэл хэнд байх ёстой вэ?

939

МАН-ыг тараах Ерөнхийлөгчийн захирамжийн тухай та ямар үзэл бодолтой байна вэ?

1,050

Коронавирусийн вакцинуудаас та алийг нь үр дүнтэй гэж бодож байна вэ?

1,621

Хэрэв та АНУ-ын иргэн байсан бол Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хэнд саналаа өгөх вэ?

417