Ардчилсан хувьсгалын 30 жилийн ойг тохиолдуулан Монголын Ардчилсан холбооны залуучууд “Монголын сэргэн мандал-Залуучуудын манлайлал” сэдэвтэй уулзалт зохион байгууллаа. Уулзалтын хүрээнд нийслэлийн 9 дүүргийн 1200 гаруй залуус “Монголын төлөө” уриан дор чуулан, улс орны Сэргэн мандлыг бий болгоход залуусын оролцоо, манлайлал нэн чухал болохыг хэлэлцсэн юм.

Уулзалтын үеэр илтгэл танилцуулсан залуу түүхч, судлаач Ч.Содбилэг:

-Сүүлийн үед улс орнууд эрчимтэй сэргэн мандлын уриагаа дэвшүүлэн, түүнийгээ ажил хэрэг болгож байна. Жишээ нь, Хятадууд 2012 оноос эхлэн Хятад үндэстнийг агуу ихээр сэргэн мандуулах “Хятад мөрөөдөл” гэх том төлөвлөгөө хэрэгжүүлээд байна. Солонгосчууд ч мөн “Солонгос мөрөөдөл” төлөвлөгөө хэрэгжүүлэн, Ази тивд соёлын “Зөөлөн хүчний бодлого”-оороо ноёлж байгаа билээ. Ийнхүү сүүлийн арваад жилийн турш дэлхийн улс орнууд “Зөөлөн хүчний бодлого” идэвхжүүлэх болсон нь бусад улс орны оршин тогтнохуйд аюул, занал болоод байгаа юм. Тэгвэл энэ бодлогын нөлөөнд автахгүй байж, өөрсдийгөө хамгаалж үлдэх хамгийн гол дархлаа бол тухайн үндэстний эх түүх, эх хэл, соёл бөгөөд залуучууд үүх түүхээ мэдэж, үндэсний дархлаагаа бэхжүүлэх хэрэгтэй.

Мөн тэрээр түүх бол байнга давтагддаг “цикл” буюу мөчлөг учир ирээдүйгээ мэдэж, алсын хараатай больё гэвэл өнгөрснөө судлах хэрэгтэй хэмээн залууст уриалсан юм.

Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор, академич С.Нарангэрэл ёс суртахууны тухай илтгэлээ танилцууллаа

Тэрээр хүмүүсийн ёс суртахууны төрмөл өгөгдөл ялзарч, монголчууд хамгийн сайхан чанаруудаа алдаж буй талаар өгүүлсэн юм. XIII зуунд Монголд ирсэн гадны аялагчид монголчуудын цайлган сэтгэл, зочломтгой занг шагшин тэмдэглэсэн жишээ олон байдаг. Энэ нь монголчууд эрт үеэсээ ёс суртахууны өгөгдөл маш сайтай байсныг харуулж байгаа юм. Харин одоо тэрхүү өгөгдлүүд ялзарч, ёс суртахуун улам бүр дордсоор байгааг сануулан, залуустаа нэн түрүүнд ёс суртахуунтай байхыг захисан юм.

Мөн тэрээр ёс суртахууныг квант физик, тархи судлал, хууль зүй зэрэг олон шинжлэх ухааны үүднээс тайлбарласан нь сонирхолтой байлаа. Энэнхүү илтгэлд дурдагдсан нэгэн сонирхолтой зүйл нь манай улсын өнөөгийн нийгэмд тулгамдаж буй асуудлуудын нэг болох гэр бүлийн хүчирхийллийг хууль зүй, ёс суртахууны үүднээс тайлбарласан юм. Тэрээр   хэлэхдээ “Манай улсын Үндсэн хууль төдийгүй, НҮБ-ийн бүх орны хууль 1748 оны Ш.Л.Монтесье-гийн онолын дагуу зохицуулагддаг. Энэ онолоор хууль, ёс суртахуун хоёр тусдаа байх ёстой.

Гэтэл өнөөдөр гэр бүлийн хүчирхийлэл зэрэг ёс суртахуунаар зохицуулагддаг зүйлийг хуулиар шийдвэрлэх гэж оролддог болжээ. Жишээ нь, зөрчлийн тухай хуулиар гэр бүлдээ дарамт үзүүлсэн хүнийг 7-30 хоногоор хоридог болсон. Үүний үр дүнд хоригдсон нөхөр нь шоронгоос гарч ирээд, хичнээн хүүхэд өнчирч үлдэхийг үл харгалзан гэр бүлээсээ шууд л салах шийдвэр гаргадаг нь эргээд гэр бүл салалтыг ихээр нэмэгдүүлж байна. Тиймээс онолын дагуу ч тэр ёс суртахуун хуулиас тусдаа байх ёстой. Гэр бүлийн хүчирхийлэл, гэр бүл салалтыг хуулиар зохицуулах гэж оролдох биш, хүмүүст ёс суртахуун, нинжин сэтгэлийг нэн тэргүүнд суулгахын төлөө ажиллах нь чухал” гэсэн юм.

Уулзалтын үеэр Хөсөгтөн хамтлаг, реппер Цэцэ залуустай ая дуугаараа мэндчилэн, уулзалтын төгсгөлд төлөөлөгчид Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын хамтаар Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлэн, дурсгалын зураг татуулсан юм.

Х.Үүрийнтуяа

Б.Сарангэрэл