Хүрээлэн буй орчны бохирдол Монголын хүн амын өвчлөлийн гол шалтгаан болж байна
ДЭМБ “Эрүүл байна гэдэг нь зөвхөн өвчин эмгэггүй байх төдийгүй оюун санаа, нийгэм, сэтгэл зүйн хувьд сайн сайхан байхыг хэлнэ” гэж тодорхойлсон байдаг.
Манай улсад сүүлийн 50 жилд тулгараад байгаа гол асуудал бол хүрээлэн буй орчны бохирдол. Үүнээс хамгийн тодоор бид агаарын бохирдлыг маш ихээр шүүмжилдэг ч түүнээс дутахааргүй бохирдлын асуудлууд өнөөгийн нийгэмд байсаар байна.
Дэлхийн олон улс оронд сүүлийн жилүүдэд хүрээлэн буй орчны хими, физик, биологийн бохирдолт ихсэж хүн амын эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлж байна.
Ялангуяа ядуу буурай улс орнуудад ундны усны хангамжийн дутагдал, эрүүл ахуй, ариун цэврийн хангалтгүй нөхцөл, гэр байшингийн галлагаанаас шалтгаалсан агаарын бохирдол зэрэг орчны эрсдэлт хүчин зүйлүүд хүн амын эрүүл мэндэд ихээр нөлөөлж байхад, өндөр хөгжилтэй улс орнуудад хотжилт болон үйлдвэржилтээс шалтгаалсан агаар, ус, хөрсний бохирдол, үйлдвэрлэлийн осол ихээр нэмэгдэж байгаа юм.
Хүн амын өвчлөлд хүрээлэн буй орчны бохирдол 20-30 хувиар нөлөөлж байна гэсэн судалгаа бий. Гэхдээ энэ хувь манай улсад илүү өндрөөр гардаг аж. Учир нь агаарын бохирдолт нь хорт хавдар, амьсгалын замын эмгэг, зүрх судасны өвчин, эмгэг үүсэхэд зонхилох хүчин зүйл болж байна.
Мөн хүүхдийн дархлааны системийг гэмтээж, дутуу болон төрөлхийн гажигтай хүүхэд төрөхөд нөлөөлж байгааг эмч нар ярьсаар л байгаа билээ.
Энэ нь бидний эрүүл мэндэд муугаар нөлөөлж байгаагаас гадна шууд болон шууд бусаар улс орны эдийн засаг, хөгжил дэвшилд асар их хохирол учруулж байдаг.
Монгол орны хүн ам баталгаатай цэвэр ундны усаар бүрэн хангагдаж чаддаггүйгээс гадна эрүүл ахуй, ариун цэврийн шаардлага хангасан орчин бүрдээгүйн зэрэгцээ төв суурин газрын орчны бохирдол жилээс жилд нэмэгдэж байна.
Дээр нь гадаа бие засах, хогоо зориулалтын саванд хийлгүй ил задгай асгах, нүхэн жорлон олширч, бохир усны цооног стандартын шаардлага хангахгүй байгаагаас болж улсын хэмжээнд гэдэсний халдварт өвчний өвчлөл буурахгүй байна.
Сүүлийн жилүүдэд харшлын шалтгаант өвчлөл жилээс жилд ихсэж байна. Манай орны судлаачдын судалгаагаар таван хүн тутмын нэг нь ямар нэг харшлаар өвчилж байна. Харшилтай болох шалтгаан нь гэр доторх тоос, хөгц, шавьж, ахуйн хими, амьтны үс, ургамлын тоосонцор /шарилж, луулийн төрлийн хөл газрын ургамал/ зэргээс шалтгаалдаг. Түүнчлэн агаарын бохирдол, хөрсний эрүүл ахуй, хүнсний бүтээгдэхүүн, эм тариа, будаг, нарны туяа, хүйтэн гээд бидний эргэн тойронд байгаа бараг юм болгон харшил үүсгэх боломжтой байдаг аж.
Ер нь утааны асуудлаас гадна биднийг чимээгүй хороож байдаг зүйлс олон байна. Тэгэхээр бид дор дороо ухамсартай байж өөрсдөөсөө шалтгаалах хүрээлэн буй орчны бохирдлыг бууруулах шаардлагатай байгааг ойлгох хэрэгтэй билээ.
О.Баяраа
Эх сурвалж дурдахгүйгээр зөвшөөрөлгүй хуулбарлан нийтлэхийг хориглоно.