12-р сарын 1-ээс эхлэн Хятадын иргэд интернет холболтын үйлчилгээ, утасны дугаар авахын тулд харилцаа холбооны компаниудад нүүр царайгаа сканнердуулан бүртгүүлэхээр болж буйг Gizmodo мэдээлжээ.

Энэхүү шинэ журмыг 9-р сарын 27-нд БНХАУ-ын Үйлдвэрлэл ба Мэдээллийн Технологийн Яам (ҮМТЯ)-аас зарласан байна. Google орчуулгын программыг ашиглан хийсэн албан бус орчуулгаас үзвэл энэ журмын зорилго нь “Кибер орчинд иргэдийн хууль ёсны эрх, ашиг сонирхолыг тууштай хамгаалах” ажээ.

Журмаар компаниуд үйлчилгээ үзүүлэхээс өмнө нүүр царай таних технологи ашиглан үйлчлүүлэгч нь үзүүлж буй баримт бичигтэйгээ таарч байгаа эсэхийг шалгасны дараа үйлчлүүлэгчид Сим карт олгох, бусдад шилжүүлэх үүрэгтэй болж байна. Мөн үйлчлэгч компаниуд тухайн үүрэн болон суурин утас бодит, үнэн зөв нэр дээр бүртгэгдсэн эсэхийг шалган хэрэв зөрчилтэй бол үйлчилгээг цуцлахаар журамласан байна. ҮМТЯ-аас гаргасан мэдэгдлийн төгсгөлд жаахан хачирхалтайгаар “ийнхүү журамлах нь телефон утас ашиглагчдыг бодит, үнэн зөв нэрээр нь бүртгэх үйл ажиллагааны удирдлага зохион байгуулалт, хяналтыг сайжруулах, хариуцлагыг бэхжүүлэх, хэрэгжилтийг хангах мөн уг ажиллагааг тууштай дэмжих юм” хэмээн тайлбарлажээ.

Өнгөндөө энэ нь аливаа луйвар залиланг таслан зогсоох сайн талтай мэт харагдавч далд утгаараа цахим ертөнцөд хүмүүс юу ярьж, үзэж бас хийж байгааг хянах боломжийг Хятадын Засгийн Газарт олгож байгаа юм. Интернет ашиглах эрх авахын тулд нүүр царайгаа бүртгүүлэх нь тухайн хэрэглэгч өөрийнхөө олон нийтийн сүлжээнд ямар мэдээлэл, санаа оноо хуваалцаж, нийтэлж байгаагаа бас ямар цахим хуудсаар тогтмол зочилж байгаагаа мөрдүүлэхэд хялбар болгож байна. Хятадын засгийн газраас интернет сүлжээндээ аль хэдийнэ хяналт тавьж Facebook болон Twitter хуудсуудыг хориглочихсон байгаа.

Энэхүү хатуу хаалт Хятадын бус компаниудад ч нөлөөлөөд эхэлжээ. Өнгөрсөн долоо хоногт Apple Хятадын засгийн газартай харилцахын тулд Хонгконгийн ардчилалын төлөөх эсэргүүцэгчдийн хөдөлгөөнийхний ашиглаж байсан апп-ыг мөн Хятад дах Quartz news апп нь эсэргүүцэгчдийн талаарх мэдээллүүдээ тус тус хаасан байна. Энэ оны эхээр Microsoft-ийн Bing хайлтын систем нь хэд хэдэн удаа тодорхойгүй шалтгаанаар хаагдаж байжээ.

Google ч бас Хятадад зориулж засгийн газрын хяналттай, “Dragonfly Төсөл” нэртэй интернетийн хайлтын системийг хөгжүүлэхээр оролдож байсан. Энэхүү хайлтын системд засгийн газраас хориглосон тодорхой хайлтын нөхцөлүүдийг тусган хөгжүүлж байсан ч нэг эгзэгтэй зүйл нь хайлтыг тодорхой тусгайлсан утасны дугаарууд уруу хийхээр тусгасан байжээ. Энэ оны 7-р сард Google-ийн дээд удирдлага АНУ-ын Сенатын Хуульзүйн Хороонд энэхүү төслийг цуцалсан хэмээн мэдэгдсэн авч энэхүү хайлтын систем Хятадад одоо болтол ажиллаж байгаа хэмээх хардлага байсаар байна.

Нүүр царай таних технологи Хятадад өргөн дэлгэр хэрэглэгдэж байна. Ийм ажиглалтын цэгүүдийг онгоцны буудлуудад ашиглаж байгаа бөгөөд цагдаа нар ийм системээр үндэстний цөөнх болсон исламын шашинт уйгурчуудыг мөшгин ажиглаж байгаа. Мөн тун саяхан Хонгконгийн засаг захиргаа жагсагчдыг нүүрэндээ баг зүүх, нүүрээ будахыг хориглосон нь нүүр царай таних ажиглалтын камерт танигдахаас зайлсхийх гэсэн жагсагчдын аргыг үгүй хийх гэсэн оролдлого гэж тооцогдож байна.