Шинжлэх ухааны үндэсний академи, Лондон хотын Кингз коллеж, Аризонагийн их сургууль, Льювен болон Лейбницийн институт зэрэг олон байгууллагын судлаач эрдэмтдийн хамтарсан баг саяхан хийсэн судалгаагаараа хүн болон ялааны тархины генетик бүтэц нь ижил суурьтай бөгөөд хөгжлийн шат, явц нь адилхан гэдгийг тогтоосон байна. Мөн түүнчлэн тархины анхаарал болон хөдөлгөөн хянах үүрэг бүхий хэсгүүд нь ижил хэлбэр болон байрлалтай бөгөөд ижил зарчмаар ажилладаг байна.

Уг судалгаагаар олж мэдсэн шинэ мэдээллийн тусламжтайгаар эрдэмтэд тархины үйл ажиллагааг илүү нарийвчлан судалж, Аутизм гэх мэт генийн гаралтай  тархи, сэтгэцийн эмгэгүүдийг илүү ойлгоход дөхөм болно гэж үзэж байгаа юм.

Хэдийгээр биеийн төрх, бүтэц өөр хэдий ч тархины үүсэл хөгжил болон бүрэлдэн тогтох явц нь ижил бөгөөд тархийг бүрэлдүүлж буй генийн механизм нь шавж болон сүүн тэжээлтнүүдийн хувьд ижил байгаа нь нэг талаараа бидний үүсэл нэг цэгээс эхтэй гэдгийг нөгөө талаар тархи олон байдлаар салбарлан хөгжих боломжтой гэдгийг харуулж өгч байгаа юм.

Хамгийн сонирхолтой нь уг зохицуулах механизм нь дарангуйлагдсан эсвэл гэмтсэн тохиолдолд шавж болон сүүн тэжээлтний хувьд ижил зан байдал үзүүлдэг ажээ. Судлаачдын үзэж буйгаар уг нотлох баримт нь биднийг нэг өвөг дээдэстэй гэж үзэхэд хүргэж байгаа юм.

Уг судалгааг ахалсан Кингз коллежийн сэтгэлзүй, сэтгэл судлал, мэдрэлийн эмгэг судлалын институтийн доктор, профессор Фрэнк Хирт: Миний мэдэхийн энэ судалгаа бол хүн төрөлхтөн болон ялааны тархины ижил тал, ижил бүтэц болон ижил хөгжлийг харуулж байгаа цор ганц бөгөөд, хамгийн эхний судалгаа. Бидний судалгаанаас үзэхэд хүн, ялаа болон зарим тохиолдолд хулганы тархи нь зохицуулах, хөгжих байдлаараа ижил зарчмаар, ижил байдлаар явагддаг бөгөөд ижил гэмтлийн хувьд ижил төрлийн зан байдал гаргадаг гэдэг нь тодорхой болсон. Үүнээс үзэхэд бидний хувьсал амьдрах орчин нөхцөлдөө дасан зохицож хувьссан ч гэсэн тархины хөгжлийн хувьд хагас тэрбум жилийн өмнөх бидний өвөг дээдсийнхтэйгээ ижил байсаар байгаа гэдгийг харуулж байна. Бид одоог хүртэл бидний зан байдалд, сэтгэцийн эмгэг зэрэгт тархины аль механизм голлох нөлөөтэй байдаг зэргийг нарийн тодорхойлж чадаагүй. Харин бид энэ удаагийн судалгаагаар маш чухал нэг хэсгийг олж, бидний бүтээхээр оролдож буй оньсыг тайлах гол түлхүүрийг бүрдүүлэх нэгэн чухал хэсгийг оллоо гэсэн байна.

Эх сурвалж: Science Daily