Олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдсаа хэрхэн давах вэ?
Та олон хүний өмнө ярихаас айдаг уу? Хэрэв та үүнийг уншиж л байгаа бол миний таамаглаж байгаагаар айдастай байдаг байх. Миний бие урт удаан хугацаанд ийм айдастай байсаар ирсэн. Үнэндээ бол энэ айдас тийм ч ховор тохиолддог зүйл биш л дээ.
Янз бүрийн судалгааны үр дүнгээс харахад олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдас нь үхлээс айх айдсаас ч илүү байдаг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл зарим хүмүүс олон хүний өмнө ярьснаас үхсэн нь дээр гэж боддог. Энэ ойлголт магадгүй аймаар ч юм шиг сонсогдож байгаа ч хэрэв та үнэхээр айдастай, итгэлгүй бас яг л тэнэг юм шиг хамаг бие чинь хөлөрч байгаа бол бүлэг хүмүүсийн өмнө ярих чадварыг заалгаж, тухайн мөчид хэрхэн ойлгомжтой, итгэлтэйгээр ярьж болохыг харж болно.
Би олон хүний өмнө ярихаас үнэхээр их айдаг байснаа санадаг. Хөл минь чичирч, олон хүний өмнө найган ганхах шиг л болдог байсан. Миний ам эхний хэдэн үгийг хэлэх гэж дагжин чичирдэг байлаа. Би найгаж, урагшаагаа унах гэж байгаа ч юм шиг болж, гараараа эв дүйгүй ямар нэг үйлдэл хийдэг байсан. Би хүмүүстэй нүдээр харилцаа үүсгэхээс зайлсхийдэг ч илтгэлийн туршид хэн нэгэн инээмсэглэж байгаа царайг олж харахыг хичээдэг байсан.
Та иймэрхүү зүйлстэй тулгарч байсан уу? Иймэрхүү зүйл үнэндээ тийм ч тааламжтай биш байдаг биз дээ? Гэхдээ аз болоход олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдсыг ялан дийлэх боломж байдаг. Миний өөрийн туршлагаас нэг л өдөр үзэгчдийн өмнө хэрхэн өөртөө итгэлтэй байж болохыг тодорхойлсон дараах зөвлөгөөг дагаад үзээрэй. Энэ төрлийн айдсыг дарах маш олон арга байдаг боловч миний хувьд энэ арга хэрэгжиж чадсан. Харин одоо айдастай хүмүүст мэргэжлийн зөвлөгөө хэрэгтэй болсон байх.
Олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдсыг хэрхэн ялан дийлэх вэ?
- Айдсын шалтгааныг олж мэдэх
Хамгийн түрүүнд олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдсаас өөрийгөө чөлөөлөхийн тулд яагаад айгаад байгааг тодорхойлох хэрэгтэй. Айдсын үндсэн шалтгаан бол сандарж мэгдэх байдаг. Энэ нь үзэгчдээс таныг шоолох, гутаах, шүүмжлэх эсвэл ямар нэг тэнэг зүйл хийхэд илэрдэг. Та өрөөндөө өөрөөрөө байхдаа сандардаг уу? Мэдээж үгүй. Зөвхөн таныг шүүмжилж магадгүй эсвэл таны тухай муугаар боддог хүмүүсийн дэргэд байхад л та ихэнхдээ сандарч эхэлдэг.
Олон хүний өмнө байхаас яагаад айгаад байгаагаа мэдсэнээр та тухайн айдсыг даван туулахад юу хийх хэрэгтэйг шийдвэрлэхэд тусалдаг. Та нэгэнт айдсын шалтгааныг илрүүлсэн бол даван туулах боломжтой. Энэ айдас нь магадгүй айдсын мэдрэмжээс үүдэлтэй өнгөрсөн хугацаанд болсон таагүй дурсамжаас үүссэн байдаг. Ямартай ч ихэнх хүмүүс бусад хүмүүс тэдний тухай юу гэж бодох бол гэдгээс л айдаг.
- Сэтгэлгээгээ өөрчил
Энэ айдсыг ялан дийлэхийн тулд та өөрийнхөө сэтгэлгээг өөрчлөх чадвартай байх хэрэгтэй. Та өөрийнхөө тухай бодож байхдаа үзэгчид таны тухай юу бодож байгааг бодох нь та өөрийн мессэжээ гайхалтай сайн илэрхийлэх ба та энэ айдсыг даван туулах боломжтой болно.
- Сургуулилт хийх
Та маш олон илтгэл, яриа тавьсан ч гэсэн одоо хүртэл сандралтай хэвээр байгаа бол энэ айдсыг ялан дийлэхэд илүү хялбар байх болно. Та сургуулилт хийх үедээ хэд хэдэн хүний өмнө хийх нь маш сайн арга болно. Энэ нь таны олон нийтийн өмнө ярих чадварыг хялбарчлахгүй ч гэсэн өөртөө итгэлтэй болоход тусалдаг. Түүнчлэн та илтгэлийн клубуудад хамрагдаж болно шүү дээ. Энэ төрлийн газруудад таныг илүү итгэлтэй, сайн ярьдаг болоход тань туслах олон хүмүүстэй сургуулилт хийх боломжтой.
Хамгийн гол та “Би будилбал яах бол?” гэж бодохын оронд “Намайг сонсож байгаа хүмүүст хэрхэн маш сайнаар нөлөөлөх вэ?” гэж бодох хэрэгтэй. Энэ хоёр асуулт бол бүхэлдээ өөр өөр асуулт юм. Эхний асуулт нь таныг айдаст автуулах сэтгэлгээнд оруулж байгаа бол харин нөгөө нь илүү хүчтэй сэтгэлгээнд таныг оруулж байна гэсэн үг. Олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдсыг ялан дийлэхийн тулд зөв сэтгэлгээтэй байж, дасгал сургуулилт хийх нь чухал. Тиймээс таныг дэмжих хэд хэдэн хүмүүсийн өмнө сургуулилт хийж эхлэх хэрэгтэй.
Дээр дурдсаны дагуу илтгэлийн клубуудад хамрагдаж ч болно. Хэрэв боломжгүй бол өөр хэн нэгний өмнө, таны өөрийн “төсөөллийн үзэгдчийн” өмнө эсвэл толины өмнө сургуулилт хийгээрэй. Боломжтой үедээ богино хэмжээний илтгэлүүдэд сайн дураараа оролцох нь мөн таньд хэрэгтэй. Та олон удаа сургуулилт хийвэл, хийхэд улам л хялбар болно. Сургуулилт хийснээр та илүү тааламжтай болж эхлэх бөгөөд сонсогчдоосоо “Би илтгэлээ хэрхэн илүү үр дүнтэй болгох вэ?” гэх мэт асуултуудыг асуугаарай. Та үзэгчдэдээ зориулж илүү үр дүнтэй зүйл хийхэд анхаарах эсвэл тэдэнд ямар нэг байдлаар эерэгээр нөлөөлөх зүйлийг хийвэл таны олон нийтийн өмнө ярихаас айх айдас илт буурч ирнэ. Учир нь та өөртөө бага анхаарч, үзэгчдэд илүү анхаарал хандуулж байна гэсэн үг. Хэрэв та жаахан ч гэсэн догдолж байгаа бол айдас бий болно гэсэн үг. Гэхдээ таньд амжилт хүсье.
Эх сурвалж: psychologytoday.com
