АНУ-ын төрийн тэргүүн Трамп, Хятадын удирдагч Ши Жиньпинтэй "Их 20"-ийн уулзалтын үеэр уулзах нь гэсэн яриаг стратегийн зорилгоор тараасан мэдээлэллүүд хувьцааны үнийг өсгөхөд тусална гэсэн нь талаар өнгөрлөө. Уг нь бол энэхүү цуу ярианаас шалтгаалж АНУ болон Хятад улс өнгөрсөн есдүгээр сард гэнэт зогсоосон худалдааны хэлэлцээрээ сэргээх гэж байна гэсэн мэдээлэл тарснаар "WSJ"-ийн арилжаа таатай эхлээд байсан юм.
Худалдааны хэлэлцээрийг сэргээх гэж тал талаасаа хичээж байна?
Хятад улсын АНУ-тай өрнүүлж байгаа энэ маргааныг шийдвэрлэхийн тулд ОХУ гурвалсан уулзалт хийх саналаа Дэлхийн худалдааны байгууллагад тавьчхаад байгаа юм. Санал зөрөлдөж байгаа гол асуудал, шалтгаан нь Америкийн талаас шаардаж буй татвар юм. Одоогийн байдлаар тус асуудлаар Европын холбооны хэд хэдэн орон, Брюсселийг оруулаад Норвеги зэрэг орнууд саналаа илгээчхээд байна.
Шинжээчдийн таамаглаж буйгаар арван нэгдүгээр сарын сүүлээр Буэнос-Айрост болохоор төлөвлөсөн Трамп, Ши хоёрын уулзалт гацаанд орж мэдэх бөгөөд бүр болохгүй ч байж мэдэхээр байгаа юм. Уг нь тус уулзалт худалдааны хурцадмал байдлыг намжаана гэж хоёр тал найдаж байсан. Харин Америкийн талын зарим нэг эрх баригчдын зүгээс Трампын Хятадын 200 хүртэлх тэрбум долларын импортод ногдуулдаг 10 хувийн татварыг 25 хувь болгож өсгөнө гэснээ болих юм бол тус үл ойлголцолд тодорхой дэвшил гарна гэдгийг онцолсон байна.
Хятадын 200 тэрбум хүртэлх долларын импортод АНУ торгууль ногдуулахаар шийдвэрлэсний дараа есдүгээр сарын дундуур хоёр улсын худалдааны хэлэлцээр бүр мөсөн зогсоод байгаа юм. Тэр цагаас эхлэн Бээжин хэлэлцээрээ сэргээх тал дээр АНУ-д хандаж байгаа ч Америкийн талаас янз бүрийн шалтгаанаар энэхүү асуудлыг хойшлуулсаар байна.
Одоо ямар шатандаа явна вэ?
Тавдугаар сарын хэлэлцээрийн үеэр АНУ-ын төлөөлөгч хятадын талд найман шаардлага бүхий жагсаалт өгсний дотор худалдааны тэнцлийн алдагдлыг 376 тэрбумаар бууруулах, түүндээ хятадын өндөр технологийн салбарыг хамруулахаар тусгасан байсан юм.
Харин Хятадууд АНУ-ын шаардлагыг гурван бүлэг 142 тусгай хэсэгт хувааж эдгээр шаардлагын 30-40 хувийг аажмаар биелүүлэх, өөр 30-40 хувийг хүлээзнэх, үндэсний аюулгүй байдал болон бусад асуудалтай холбоотой учраас 20 хувийг нь хязгаарлана гэсэн байна. Ийм үндэслэлтэйгээр Хятадын талаас "Төлөвлөгөө 80/20" юм уу "Төлөвлөгөө 60/20/20" гэсэн хоёр хувилбараа наймдугаар сарын хэлэлцээрийн дундуур АНУ-д хүлээлгэн өгсөн гэж Хятадын төлөөлөгчид мэдэгджээ.