Цахим залилангаас хэрхэн өөрийгөө хамгаалах вэ?

2020-07-17, 11:09 Боловсрол 1,044 0
Цахим залилангаас хэрхэн өөрийгөө хамгаалах вэ?

Цахим сүлжээ, интернет хэрэглээ өдөр ирэх тусам улам нэмэгдэж байгаа өнөө үед эдгээр нь цахим халдлагын томоохон бай болоод байгаа юм. Facebook, Youtube зэрэг өргөн хэрэглээний интернет хөтчүүдийг ашиглаж залилан хийх нь ч тун ихэссэн. Эдгээр хэрэглээний сайтууд болон хөтчүүд нь бүхэлдээ сурталчилгаа, гэх мэт хүний анхаарал татах олон контент агуулж байдаг бөгөөд эдгээрийн зарим нь таны хувийн болон дансны мэдээллийг авах зорилго бүхий хуурамч холбоос байх нь ч элбэг.

Эдгээр цахим хөтчүүд ихэвчлэн таныг хувийн мэдээллээ найзын хүрээлэл болон бусад хүмүүст хуваалцах, зураг бичлэгээ нийтлэх зэрэгт үндэслэсэн байдаг бөгөөд залилагч энэ бүхнийг ашиглах нь залиланг тун хялбар болгож өгч байгаа юм.

Үүнээс урган гарах эрсдэлийг тооцоолоход хэцүү, та их хэмжээний эд хөрөнгө, нэр хүнд зэргээр хохирох тохиолдол ч гарч болно. Гэхдээ ингэлээ гээд таныг огт хэрэглэж болохгүй гэсэн үг бөгөөд эдгээр төрлийн халдлагыг сонор сэрэмжээр анзаарч, үүнээс урьдчилан сэргийлж явах нь эдгээр эрсдэлийг үлэмж багасгах юм. Эдгээр залилангууд ихэвчлэн таний зөвшөөрлөөр шаардлагатай мэдээллээ авах аргачлалтай. Та дараах аргачлалуудыг санаад авахад илүүдэхгүй болов уу гэж уг халдлагаас урьдчилан сэргийлж чадах зарим аргачлалыг хүргэж байна.

Линк буюу холбоост анзааргатай, сэжигч хандах

Та цахим орчинд байх үедээ хаана, юуг орж харж байгаагаа сайтар анзаарч байх хэрэгтэй. Эдгээр нь таны гар утас, компьютер зэрэгт вирус дамжуулахаас гадна таны мэдээлэл зэргийг шаарддаг ба зарим нь компьютерт таны нэвтрэх нэр, нэвтрэх эрх зэргийг нууцаар хуулж авдаг программ татаж орхидог тохиолдол ч бий. Манайд энэ төрлийн нэлээд жишээ байсан нь хэрэглэгч цөөнтэй, шинэ вебсайтууд олон тооны хүний анхаарал татах гэсэн гарчиг, этгээд зурагтай мэдээний холбоосыг фэйсбүүкийн групп болгонд тавьдаг байсныг та ч сайн санаж байгаа биз. Дуучин Болд Чулуунчимэг Мөнгөнцэцэг, ингэжээ, тэгж ээ гэх утгатай мэдээллүүд бүтэн жил тойрон ашиглагдсан. Хэрэв та тэр мэдээллийг уншихаар холбоос дээр дарж орвол уг мэдээрүүгээ биш нөгөө л хуурамч хаягруугаа холбож оруулдаг.

Эсвэл найз нөхдөөс чинь бэлэг, урамшуулал ирлээ, энэ холбоос дээр дарж ороод урамшууллын карт хожоорой гэх зэргийн мэдээлэл ч ирдэг. Эдгээр нь мөн л ижил аргачлал юм. Тийм ч учраас тодорхой цөөн тооны, баталгаажсан эх сурвалжийн нэр холбоосыг сайтар санаж, бусдын илгээсэн холбоост нэвтрэхдээ URL буюу холбоосын кодыг маш сайтар анзаарч байж орох хэрэгтэй.

Мэдээллээ нууцлах

Цахим хэрэглээний гол зорилго нь бусадтай холбоо харилцаа үүсгэж, шинэ танилтай болоход чиглэгддэг. Гэхдээ та эдгээр дунд зөвхөн мэдээлэл цуглуулах зорилготой маш олон хуурамч хаяг байдгийг санаж байх хэрэгтэй. Тийм ч учраас өөрийнхөө хувийн нууц болон өөрийн эсрэг ашиглаж болох ямар нэгэн мэдээллийг нийтлэхгүй байх нь зүйн хэрэг юм. Тийм ч учраас өөрийн мэдээллийг нийтлэхдээ маш болгоомжтой хандаж, харагдах сонголтыг нь ч сайн судлаж сонгох хэрэгтэй. Мөн түүнчлэн олон нийтийн сүлжээнд найзын хүсэлт явуулсан хүн тус бүрд цэнзүүртэй хандаж байх нь маш чухал юм. Мөн түүнчлэн тантай найз биш хүмүүс мэдээллийг чинь орж харах боломжгүй болгох тохиргоотой байх нь зүйтэй юм.

Найзын хүсэлт зэргийг сайтар нягтлах

Таны найз болон хамтран ажиллагсадтай чинь ижил нэр зураг бүхий хаяг нээж, мөнгө зээлэх, мэдээлэл авах зэрэг залилангийн арга өнгөрсөн жилүүдэд бас олон удаа ашиглагдаж байсан. Тийм учраас хэрэв найз чинь чатаар таниас мөнгө асуувал шууд туслахаас өмнө эхлээд гар утас эсвэл бусад хэрэгслээр холбоо барьж, тэд өөрсдөө үнэхээр мөн эсэхийг нь сайтар лавлах хэрэгтэй. Яг ижил хоёр хаягаас найзын хүсэлт авсан, түүнийгээ анзаараагүй байдлаас яаралтай хэрэг боллоо, мөнгө зээлээч гэх зэрэгт хууртан тодорхой хэмжээний мөнгө алдаж байсан хүмүүс ч цөөнгүй. Тиймээс найзын хүсэлт авахдаа ч няхуур хандах хэрэгтэй.

Итгэмээргүй сайхан мэдээ байвал залилан байх нь элбэг

Таньд мэйл хаягаар чинь Америкийн ногоон карт хожлоо, эсвэл дансаа бүртгүүлж ороод Засгын Газрын буцалтгүй тусламж аваарай гэх зэрэг мэдээллүүд маш олон ирж байсан биз. Эдгээр залилангууд ихэвчлэн таны хувийн тодорхойлолт, нэр хаяг гэх мэтээс гадна банкны дансны дугаар болон нэвтрэх нууц үг мөн гүйлгээний нууц үг болох CVV код зэргийг авдаг бөгөөд хэрэв та Америкийн ногоон карт-нд бүртгүүлэхээр өөрийн мэдээллээ хуурамч сайтад бөглөж орхивол тэд таны мэдээлэл болон данс дахь мөнгийг чинь захиран зарцуулах боломжтой болно гэсэн үг.

Залилагчид таны анхаарлыг сулруулж, яаралтай хэрэгцээ шаардлага үүсгэж эсвэл нууц мэдээллээр чинь заналхийлэх байдлаар маш олон төрлийн арга ашигладаг. Хэрэв та дээрх зөвлөмжүүдийг анхаарч, өөрийн цахим сүлжээ дэх хэрэглээндээ хэрэгжүүлж чадвал аюулгүй байдал тань тодорхой хувиар нэмэгдэнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

 

Эх сурвалж: FORBES

Та хэдэн настай вэ?

(1346 хүн санал ѳгсѳн)

51-60
23.85%
41-50
22.21%
31-35
13.89%
25-30
10.1%
36-40
8.47%
21-24
6.17%
65+
5.79%
13-16
5.5%
17-20
4.01%

0
таалагдаж байна

0
таалагдахгүй байна

Холбоотой мэдээлэл Бүгдийг үзэх

Сэтгэгдэл (-)

АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд манай сайт хариуцлага хүлээхгүй болно. Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү!
0/1000
  • Зочин ×
    Хариулах ({[{ cmmnt.children.length }]})
    0/1000
    • Зочин {[{ childComment.ip_address }]} ×
      {[{ childComment.text }]}
      {[{ childComment.dislike_count }]}
    • Бусад сэтгэгдэл ()
  • Бусад сэтгэгдэл ()

Дуртай төрөл

Н.Ганибал: : “Эрдэнэс Баянбогд” бол стратегийн ач холбогдолтой орд учир УИХ-аар хэлэлцэх ёстой

2024-04-04

Эрдэнэт үйлдвэрийн ажилтнуудад энэ оны 06-р сарын 30 хүртэл хугацаанд орон сууцны ипотекийн зээлийг 3 хувийн хүүтэй олгохоор тохиролцлоо

2024-03-27

Орос, Хятад руу шинэ хоолой барихад Европ тусална

2022-04-01

10 жил гацсан уул уурхайн биржийн хууль батлагдах уу?

2022-01-12

МУГТ Л.ЭНХРИЙЛЭН ИХ ДУУЛГААС ХҮРЭЛ МЕДАЛЬ ХҮРТЛЭЭ

2024-05-05

Жилберто Верас: Монгол боксчид дэлхийд хүчтэй өрсөлдөгч

2022-03-31

Э.Цэндбаатар: Бүх бүсийг нь авна. Хоёрдугаар сард дахин тулаантай

2021-12-26

Бөхчүүд нэгдсэн стандартын зодог шуудаг, малгай өмсдөг болно

2021-12-20

В.Путин өнөөдөр тав дахь удаагаа Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөнө

2024-05-07

Япон улсад зохион байгуулсан "Go Mongolia" арга хэмжээг 15000 хүн үзэж сонирхжээ

2024-05-06

Ши Жиньпин: Тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулаx xэрэгтэй

2024-05-06

Д.Өнөрболор: Төвлөрөл сааруулахын тулд орон нутаг хөгжих ёстой

2024-05-05

ЭМЯ: Коронавируст халдварын 47, орон нутагт 36 тохиолдол батлагдлаа

2022-04-02

ЭМЯ: Ковидын 127 тохиолдол бүртгэгдэв

2022-04-01

ЭМЯ: Ковидын 112 тохиолдол бүртгэгдэв

2022-03-31

ЭМЯ: Улаанбаатарт 52, орон нутагт 33 тохиолдол батлагдав

2022-03-30

МОНГОЛЫН БИЗНЕСИЙН САЛБАР Ц.БААТАРСАЙХАНЫ "ХАЛААСАНД БАЙНА"

2024-04-12

Б.Баярдаваа: Ирэх онуудын эдийн засгийн тогтвортой өсөлтөд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүйн тулд өнөөдөр бодлогын хүүг бууруулж байна

2024-04-11

Н.Учрал: Манай салбарт IT мэргэжилтнүүдийн хомсдол бий болсон‼

2024-04-09

Метро түгжрэл бус хөгжил дагуулна

2024-04-09

Н.Өнөрцэцэг: Миний эсрэг энэ бүх асуудлын ард Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх байна гэж хардаж байна

2023-12-02

Уилл Смитийн эхнэр түүний араар тавьсан тухай телевизийн шууд эфирээр өөрт нь хэлэхийг дэлхий нийтээрээ харсан...

2022-04-18

Циркээ авъя аа...

2022-04-04

Б.Жаргалсайхан: Цөмийн дайнд цөмөөрөө үхнэ шүү...

2022-04-01

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Т.ДОРЖХАНДЫН СОНГУУЛИЙН САНХҮҮЖИЛТИЙГ “ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР”-ИЙН ЗАХИРАЛ Г.ДУГАРЖАВ “БОСГОЖ” БАЙГАА ГЭВ ҮҮ

2024-05-07

Б.ЭРДЭНЭБАТ: ҮЛ ХӨДЛӨХ ХӨРӨНГИЙН ГЭРЧИЛГЭЭТЭЙ ХӨРӨНГИЙГ ЗАСАГ ДАРГА ҮҮРЭГ ӨГЧ ЭВДҮҮЛЖ БАЙГАА НЬ ГЭМТ ХЭРЭГ

2024-05-07

Төрийн соёрхолт дуучин Д.Болд УИХ-ын сонгуульд нэр дэвших үү

2024-05-07

Гадаадад оршин суугчдын саналыг авахад 500 гаруй сая төгрөг зарцуулна

2024-05-07

МОНГОЛ ГЕНЕРАЛЫН ӨДӨРТ

2022-04-28

Цагийн өнгө өө гэж...

2022-04-18

Гоёыг хуваалцана...

2022-04-18

Шойгугийн 7 том алдаа

2022-04-04

Аз жаргалтай наслахад ямар хүчин зүйл нөлөөлдөг вэ сэдвээр багш, судлаач О.Саранчулуунтай ярилцав

2024-04-11

Диплом Подкаст: TomYo-ийн Стратеги хариуцсан захирал О. Энхжин

2021-06-23

"Zolo Show" подкаст - Ц. Баяр (TUUH.MN)

2021-06-14

Маркетинг Подкаст - МИШЭЭЛ СИТИ төслийн ахлах, Бизнес хөгжлийн захирал Ц. Будхүү

2021-06-11

Хүний амьдралын эхний 7 жил ирээдүйд хэн болохыг тодорхойлдог

2021-10-30

Өсвөр насныхны сэтгэл гутралын зонхилох шалтгааныг гэр бүлийн зөрчил тэргүүлж байна

2021-10-28

Таны хүүгийн оюуны чадавх хадам аавынхтай тань дүйнэ...

2021-09-12

Найзтай болж чаддаггүй хүүхдэд хэрхэн туслах вэ?

2021-09-02

Хиймэл оюун ухаанд суурилсан E-Mongolia 4.0-ийн онцлог

2024-05-07

БИДНИЙГ “V ЦАХИЛГААН СТАНЦ БАРИНА, НҮҮРСЭЭРЭЭ БАЯЖИНА” ГЭЖ УХАНТСААР БАЙТАЛ ДЭЛХИЙ НИЙТ НҮҮРСНЭЭС ТАТГАЛЗАЖ, ЦАХИЛГААН СТАНЦУУДАА УНТРААХ БОЛЛОО

2024-05-06

Өмнөговь аймгийн Даланзадгад суманд 14 га талбайтай цэцэрлэгт хүрээлэн байгуулна

2024-05-06

"Artweek 2024" үзэсгэлэнгийн бүтээлүүдийг 22.00 цаг хүртэл сонирхох боломжтой

2024-05-06
10:10

Санхүүгийн Эрх Чөлөөнд Хүрэх Хэцүү Биш!

2024-04-12
5:42

Гудамжны хоолыг хөгжүүлэхэд төрийн агентлагуудын уялдаа хэрэгтэй

2022-05-09
4:41

Монголын анхны газрын тос боловсруулах үйлдвэр

2022-05-05
4:37

Колумби улс энэ долоо хоногт нэг сая орчим Венесуэлийн цагаачдад түр эрх зүйн статус санал болгоно

2022-05-03

ТАНИЛЦ: ГАЗНААС ҮҮДЭЛТЭЙ ГАЗРЫН НАЙМААНЫ “ДЭЛБЭРЭЛТ”-Д ТҮРҮҮЛЖ ӨРТӨХ ТӨРИЙН ТОМЧУУД

2024-01-29

БНСУ хүн амынхаа 70 хувийг 10 дугаар сар гэхэд бүрэн вакцинжуулна

2021-08-15

CAAK ӨНЦӨГ: Сэтгэл гутрал хэмээх бидний чимээгүй дайсан

2021-05-19

CAAK ӨНЦӨГ: Орос болон барууны орнуудын вакцины ялгаа юу вэ?

2021-05-12

ЕБС-ийн сурагчдын амралт ирэх даваа гаригаас эхэлнэ

2022-04-01

Монгол, Оросын оюутан солилцоог нэмэгдүүлнэ

2021-12-18

"Манай улс цээжлэх, давтах гэсэн доод эрэмбийн мэдлэг түгээж байгаа нь хамгийн том учир дутагдал"

2021-11-29

Б.Атар-Эрдэнэ: Бид гадаадад байгаа 2000 хүүхдэд монгол хэлний хичээл заасан

2021-11-29

Р.Дарханбаяр - Дотоод, гадаадын хөрөнгийн зах зээлд хэрхэн оролцох вэ?

2022-03-31

ХААН Банк “Хадгалаад аял” урамшуулалт аянаа зарлалаа

2022-03-31

Redmi брэндийн гар утсаа хөнгөлөлттэй зээлээр худалдан авах боломжтой боллоо

2022-03-31

Голомт банкнаас дараах тендерийн сонгон шалгаруулалтыг зарлаж байна

2022-03-31

Төрийн эрх мэдэл хэнд байх ёстой вэ?

939

МАН-ыг тараах Ерөнхийлөгчийн захирамжийн тухай та ямар үзэл бодолтой байна вэ?

1,050

Коронавирусийн вакцинуудаас та алийг нь үр дүнтэй гэж бодож байна вэ?

1,621

Хэрэв та АНУ-ын иргэн байсан бол Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хэнд саналаа өгөх вэ?

417