Дохиогоо хангинуулан одох галт тэрэгний хойноос хүсэж мөрөөдөхөөс гадна атаархаж шохоорхсон гунигтайхан харцаар ширтэн зогссон тав, зургаа орчим насны бяцхан охин галт тэрэгний бараа тасрахад эргэж гүйлээ. 

Төмөр замын далангийн шороо шууж зогссон хориод насны бүсгүйн дэргэд хүрч очоод шуухитнан зогссоноо тэртээ зүүн урд зүг рүү жигүүрээ алгуур алгуур дэвэн нисэх хос тогорууг хараад - Энхмаа эгч ээ, тэр ээ тогоруу гэж баярлан хэлэв. Бүсгүй өрөөсөн гартаа хүрзээ барьж нөгөө гараараа хөлсөө шудраад 

- Тийм байна гэвэл өнөө охин 

- Энхмаа эгч ээ ! та надтай цуг явж ангаахай үзнэ гэсэн чинь яасан бэ гэж эрхлэнгүй хэлэхэд 

- За за тэгье! Цайны цаг ч болчихлоо гээд хүрзээ далангийн шороонд зоож орхиод охины гараас хөтлөн довцогт сайр лээ алхлаа. 

Охин дэгдэн, дэвхцэн эрхэлж явах завсраа 

- Энхмаа эгч ээ. Тогоруунууд юунд явчихдаг юм бэ? 

- Ангаахайнууддаа хоол авчирч өгөх гээд 

- Тийм холоос уу? 

- Тийм ээ, амттай хоол хол байдаг юм 

- Тэгээд өдөр болгон уу? 

- Өдөр болгон 

- Ангаахайнууд нь өдөр болгон амттай хоол нэхдэг юм уу? Гэхэд Энхмаа залхсан байдалтай 

- Тийм ээ гэж хэлэхэд 

- Тэгээд яасан хурдан эргээд ирдэг юм бэ? 

- Далавчтай юм чинь гэлээ. Охин хэсэг бодол болсноо 

- Тэгвэл миний ээж баавгайтай чихэрт явчихсан байх аа 

- Яагаад? Гэж Энхмаа сэртэсхийн асуув 

- Яагаад гэвэл би ээжээсээ өдөр болгон баавгайтай чихэр нэхдэг байсан юм. Ээж минь “ Тэр баавгайтай чихэр чинь ийм зэлүүд хөдөө байдаггүй юм. Хот гэдэг хол оо газар бий. Ээж нь хот орохоороо л авчирч өгнө гэдэг байсан юм. Миний ээж далавчгүй болоод л удаад байгаа байх, тийм ээ гэв. Энхмаа юу ч бодсонгүй зүгээр л 

- Ээж нь баавгайтай чихэрт яваагүй байх аа гэлээ. Охин, 

- Тэгээд юунд явсан юм бэ гэж шалахад 

- Мэдэхгүй л дээ гээд энэ охины ээж өнгөрсөн зун засварын хэсгийн нэг залууг дагаад охин, нөхөр хоёроо орхиод хот руу явчихсныг саналаа. “ Хот орох юмсан. Чихэн дүлий, нүдэн балай энэ зэлүүд говьд сормуусаа гандтал түлэгдэж байх гэж. Энэ нэг юмыг хот шилжье гэхээр дуугарахгүй юм. Гүрвэл болох гээгүй бол юундаа хорогддог байна аа” гэж бухимдаж явдагсан гэж бодлоо. Тэгтэл ч довцогт сайрт ирлээ. 

Өчигдрийн улаан хоормогоор эргэлдэж байсан үер татарч, ус нь элсэнд шигэн ор мөргүй арилжээ. Тогорууны хоёр ангаахай хоолоо нэхсэн хэвээр амаа ангайлган байхыг хараад Энхмаа “ Үгүй ээ, мөн сүрхий амьтас аа” гэтэл охин ч “ хөөх” гээд ухасхийв. Энхмаа “ Байз , эндээс нь. Сүүдрээ тусгачихна” гэв. Охин, 

- Сүүдэр тусвал яадаг юм? 

- Ээж нь голоод явчихдаг юм 

- Ээж нь яагаад голдог юм? 

- Чи сүүдрээ харахгүй юу? Хар өнгөтэй байгаа биз дээ. Хир болчихдог юм гэлээ. Энхмаа 

- Үгүй мөн сүрхий амьтас аа. өчигдрийн үерт гэр мал, төмөр зам юу эс сүйдлээ дээ. Тэгэхэд энэ хоёр амьтан яагаа ч үгүй гээд охин лээ хартал ангаахайг өхөөрдөн ширтэж байсан хоёр хөөрхөн нүдэнд нь нулимс мэлтэгнэн, уруул нь чичирч зогслоо.

Энхмаа гайхан хувьсхийж : 

- Яав аа, миний дүү яав гэж гараас нь атгав. Охин 

- Миний ээж намайг голоод явчихжээ гэж чичирхийлсэн хоолойгоор хэлэхэд 

- Яалаа гэж! Ийм хөөрхөн охиныг яалаа гэж голдог юм гэхэд 

- Голоод явчихсаан. Ээжийн явахын урьд өдөр ээжтэй юм яриад л байсан ах “ наршчихна” гээд намайг сүүдэртээ суулгасан юм. Тэгээд л миний ээж намайг голоод явчихсан. 

- Яалаа гэж, яалаа гэж хэмээн Энхмаа яаж аргадах учраа олохгүй сандран 

- Хүний сүүдэрт ганцхан шувуу л хиртдэг юм. Ганцхан шувуу гээд охины мөрөөр тэвэрч орчин тойрноо гайхашран харвал ангаахайны үүр алсаас өндөрлөгдсөн үерт автахын аргагүй газар засагджээ. 

Гэтэл тэртээ зүүн урдаас хос тогоруу “ гурр, гурр” гэсээр жигүүрээ алгуур дэвэн айсуй.

Д.Нацагдоржийн нэрэмжит шагналт зохиолч Ц.ТҮМЭНБАЯР