Дэлхийн дөрвөн хүн тутмын нэг нь сэтгэцийн ямар нэг эмгэгт нэрвэгдэж байгаа гэсэн судалгаа байдаг. Түүнчлэн хөдөлмөрийн чадвар алдахад хүргэдэг 10 өвчний 5 нь сэтгэцийн эмгэг юм. Мөн Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын судалгааны тайланд дурдсанаар 2020 онд нийт өвчлөлийн 20 хувийг сэтгэц, зан үйлийн эмгэг эзлэх магадлалтай гэнэ. 

Тэгвэл Монгол Улсын хувьд сэтгэц, зан үйлийн эмгэгийн тохиолдол жил ирэх тусам огцом нэмэгдсээр байна. Өөрөөр хэлбэл, Монголчуудын сэтгэцийн эмгэгийн тархалт дэлхийн дунджаас хэд дахин хурдтай яваа гэсэн үг юм.

Үүнийг насаар нь ангилаад үзвэл 30-54 насны хүн амд хамгийн өндөр үзүүлэлттэй байгаа бөгөөд сүүлийн жилүүдэд хүүхэд, өсвөр насныхны өвчлөл ихсэх хандлагатай байна.

Түүнчлэн манай улсад жил бүр 470-500 хүн амиа егүүтгэдэг гэсэн статистик тоо байдаг бөгөөд амиа хорлож байгаа хүмүүсийн дундаж нас 18-29 байгаа юм.

“ЕБС-ийн сурагчдын эрүүл мэндийн зан үйл” сэдэвт судалгаанд дөрвөн сурагч бүрийн нэг нь амиа хорлох талаар боддог, долоон сурагч бүрийн нэг нь амиа хорлохоор төлөвлөж, 10 сурагч бүрийн нэг нь нэгээс дээш удаа амиа хорлох оролдлого хийсэн, сурагчдын олонх нь сэтгэл зүйн ямар нэгэн асуудалтай тулгардаг ч гурван сурагчийн нэг нь уур, сэтгэл бухимдлаа хэрхэн удирдах талаар хичээл ярианд оролцсон гэсэн үр дүн гарсан байдаг.

Энэ нь бид өсвөр үеийн залуустаа анхаарах цаг болсныг харуулж байна. 

Өнөөгийн нийгэм маш их стресстэй байгаа нь хүмүүсийн сэтгэцэд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлж байдаг. Гэхдээ хүн амын дийлэнх хувь нь стрессээ хэрхэн тайлахаа мэддэггүй аж. Ялангуяа мэргэжлийн сэтгэл зүйч дээр очиж зөвлөгөө авдаг хүмүүс бараг л үгүй гэхэд хилсдэхгүй.

Өсвөр насны амиа хорлолтод нөлөөлж буй гол хүчин зүйлсэд гэр бүлийн үл ойлголцол, гэр бүл салалт, найз нөхдийн гадуурхалт, ганцаардал гэх мэт зүйлс орж байна. Гэхдээ ихэнх нь ямар нэгэн гэр бүлийн шалтгаанаас үүдэж амиа хорлох сонголтыг хийдэг аж.

Тэгэхээр хэрвээ та өсвөр насны хүүхэдтэй бол тэдэнтэйгээ сайтар ярилцаж, сэтгэл зүйн хувьд ямар нэг дарамтад орсон эсэхийг шалгаж байх ёстой юм. Мөн зан ааш, болон амьдралын хэмнэлд нь мэдэгдэхүйц өөрчлөлт орж эхэлсэн бол мэргэжлийн сэтгэл зүйчид хандаж зөвлөгөө авсан нь зүйтэй.

Эс бөгөөс нэг л өдөр хүүхэд тань нарыг харахаас залхаж, газар дор хэвтэж байх вий. Сэтгэл гутрал бол тоглоом биш!

Н.Чимгээ

Эх сурвалж дурдахгүйгээр зөвшөөрөлгүй хуулбарлан нийтлэхийг хориглоно.